Güney Afrika Ekonomik Yapı

GÜNEY AFRİKA PARA BİRİMİ

Güney Afrika para birimi Rand'dır (R). Uluslararası sembolü ise ZAR. 1Rand = 100 sent'tir.

GÜNEY AFRİKA DÖVİZ

Seyahat çeklerini ve tüm belli başlı yabancı para banknotlarını hava alanları, ticari bankalar ve büyük otellerde bozdurabilirsiniz. American Express, Dinner Club, Master Card, Visa ve benzeri tüm uluslararası kredi kartları ülkede kullanılmaktadır. 

Ancak küçük kasabalar, sayfiye yerleri ve bazı perakende dükkanlarda kredi kartı kullanımı yaygın değildir.

GÜNEY AFRİKA BANKALAR

Hafta içi 09.00 –15.30, Cumartesi günleri ise 08.30 – 11.00 saatleri arasında tüm belli başlı ticari bankalarda ve ATM'lerle döviz işlemlerinizi yapabilirsiniz. Yedi uluslararası bankanın şubeleri de belli başlı şehirlerde  hizmet vermektedir.

GÜNEY AFRİKA KATMA DEĞER VERGİSİ (VAT)

KDV hemen hemen tüm mal ve hizmetlere dahildir. Ziyaretçiler satın aldıkları malların katma değer vergisini ödemekle beraber, ülkeden ayrılırken hava alanları, limanlar ve vergi dairelerinden 250.000 Rand'ın üzerindeki harcamaları için vergi iadesi talep edebilir.

GÜNEY AFRİKA EKONOMİ GENEL

Güney Afrika Cumhuriyeti ekonomik olarak gelişmiş ülkeler arasındadır. Ekonomik gelişmenin sağladığı refah dağılımı etnik gruplara göre çok farklılık gösterir.

Dünyada önceleri bir tarım ve hayvancılık ülkesi olarak tanınan Güney Afrika, 19. asrın sonlarında zengin maden yataklarının bulunmasıyla gelişmiş ülkeler arasında yer almaya başladı. Ziraate elverişli toprakların hemen hemen tamamına yakın bir kısmı beyazların elindedir. Ülke topraklarının ancak %10'u ziraate elverişlidir. Temel ziraat ürünlerini mısır, yer fıstığı, patates ve buğday teşkil eder. Tropikal meyveler ve turunçgiller de yetiştirilir. Taze ve konserve meyve, en önemli zirai ihraç ürünleridir. Ayrıca önemli ölçüde üzüm yetiştirilir. Zirai ürünlerden şeker, tütün ve çiçek ihraç edilebilecek bir seviyede üretilir.

Hayvancılıkta dünya ülkeleri arasında söz sahibidir. Güney Afrika, topraklarının % 70'ini otlak olarak kullanır. Yetiştirdiği koyun sayısı ile dünyada yedinci sırada bulunan ülkede sığır üretimi de önemli bir seviyededir. Yün üretiminde dünyada beşinci sırada bulunmaktadır. Ülkede yün üretiminin % 60'ı Cape Province bölgesinde yapılır. Bu bölgedeki karakul koyunlarının derileri makbuldür. Ülkedeki Angora keçileri ise en güneyde beslenir. Tiftik keçisi üretiminde dünyada üçüncü sırayı almaktadır. Daha ziyade kuzey ve batıda beslenen sığırların et ve sütlerinden istifade edilir.

Balıkçılık önemli bir seviyededir. Balıkçılığın % 90'ı batı sahillerinin soğuk sularında yapılır. Cape Town, ülkenin en büyük balıkçılık limanıdır. Sardalya, morino, istakoz ve yengeç en çok avlanan su ürünlerindendir. Açık deniz balıkçılığı, özellikle balina avcılığı her geçen gün gelişmektedir. Balık ürünleri sanayii kurulmuştur.

Maden rezervlerinin zenginliği ve işletilmesi ekonominin çehresini değiştirmiştir. Dünya altın üretiminin % 70'ini, elmas üretiminin % 65'ini, vanadyum üretiminin % 45'ini Güney Afrika yapmaktadır. Ülkedeki mevcut yedi altın yatağı 500 kilometrelik bir yay meydana getirir. Doğudan batıya uzanan başlıca elmas yatakları, Kumberley, Jagersfantain, Finsch, Pretoria'dadır. Transvaal ve Natal'da büyük kömür yatakları vardır. Ülkede büyük miktarlarda platin, uranyum, manganez, krom, demir cevheri, asbest ve antimon üretilir. Bunların haricinde 40 değişik maden daha üretilmektedir. Gümüş ve Uranyum işleyen 30 kadar tesis vardır.

Sanayii, tabii zenginliklerin değerlendirilmesine paralel olarak bir ilerleme kaydetmiştir. Afrika'nın sanayide en gelişmiş ülkesidir. Yılda beş milyon ton üretim yapan demirçelik tesisleri, modern kimya sanayii, gıda sanayii (konservecilik, şeker, et ve balık), yünlü ve pamuklu dokumacılık sanayii bu yöndeki en önemli tesisleridir. imalat sektörü dört yerde yoğunlaşmıştır. Transvaal (üretimin % 47'si buradan elde edilir), Durban/Piretown (% 14 üretim oranı), Batı Cape (% 11 üretim oranı) ve Port Elizabeth/Vitenhage (% 8 üretim oranı) sözkonusu bölgelerdir. Azınlık beyazlar, ülke ekonomisinin her sahasında diğer etnik grupları ucuz işgücü olarak kullanmaktadırlar. Zengin olmasına rağmen, adaletsiz gelir dağılımı, azınlığın çoğunluğa tahakkümü, insanları köle gibi kullanma (Haçlı zihniyeti) sebepleri insanlarını devamlı huzursuz etmektedir.

Afrika kıtasında üretilen toplam elektriğin % 57'si bu ülkede elde edilmektedir. Kömürlü termik santrallerinin yoğunlukta olduğu Güney Afrika'da son zamanlarda hidroelektrik santraller önem kazanmaktadır.

2000 yılında tamamlanacak bir projeye göre, ülke 20 yeni hidroelektrik santrale kavuşacaktır. Ülkede ayrıca kendi çıkardığı uranyumla çalışan bir nükleer santral vardır.